ABD’de siyahi George Floyd’un gözaltı sırasında ırkçı bir polis tarafından öldürülmesinin ardından başlayan ırkçılık karşıtı protestolar dünya çapında sömürgecilik tarihinin kara sayfalarını tartışmaya açtı.
Belçika Kralı Philippe, ülke tarihinde ilk kez, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde (KDC) Belçika sömürge döneminde ait “şiddet vakaları” ve bunun sebep olduğu “yaralar için en derin pişmanlıklarını” sundu.
KDC’nin Belçika’dan bağımsızlığını ilan etmesinin 60. yıl dönümü vesilesiyle, Devlet Başkanı Felix Tshisekedi’ye gönderdiği bir mektupta Kral Philippe, “Geçmişte açtığımız yaralar için en derin pişmanlıklarımı ifade etmek istiyorum, o dönemin acıları bugün toplumlarımızda hala mevcut olan ayrımcılıklar ile yeniden canlanıyor”. dedi.
#UPDATES Belgium’s King Philippe expresses his “deepest regrets” for the harm done during Belgian colonial rule in DR Congo, in a first for his country pic.twitter.com/c1BXdnzkTo
— AFP news agency (@AFP) June 30, 2020
Philippe büyük dedesi Kral II. Leopold’un o dönemde yaptıklarına atıfta bulunarak, “Bağımsız Kongo devleti döneminde, hala kolektif hafızamıza dayanan şiddet ve zulüm eylemleri yaşandı. Takip eden sömürge dönemi de büyük acılara ve aşağılanmalara neden oldu” ifadelerini kullandı.
Kral Philippe mektubunda özür dilemese de Belçika Kraliyet ailesinden ülkenin Kongo’daki sömürgeci geçmişine ilişkin açıklama yapan ilk kral oldu.
Kongo, Belçika’dan bağımsızlığını 1960’ta kazanarak, Kongo Demokratik Cumhuriyeti oldu.
Yapılan hatalardan dolayı özür dilemek -çok defa- bir erdemdir.
Dedesi döneminde yapılan hatalar nedeniyle özür dilemek, inkar edilemeyen zulümlerin, uluslararası konjonktürel yaklaşımlara uygun bir “şirinlik imajı çalışması” veya bir “pişmanlık görüntüsü” haline gelmemeli; işlenen cinayetler “özür perdesinin” arkasına saklanamamalı.
Belçika, -ve diğerleri- yaptıkları hataların, zulümlerin, işledikleri cinayet, çektirdikleri acı ve ıztırapların neler olduğunu açıklamalılar.
Yoksa sadece ölçülemeyen “derin pişmanlıklar” sunulması için yüz yıldan çok beklendiği gibi bunlar için de bekleyecek miyiz?
Bu yorumu kaç kişi okur bilmem ama “derin pişmanlık” çukurunun içine -en az- 10.000.000’dan (on milyon) Kongo’lunun gömüldüğü gerçeğini bilenler, okuyanlardan azdır sanırım…
https://en.wikipedia.org/wiki/Atrocities_in_the_Congo_Free_State