YORUM | TARIK TOROS
Yolsuzlukları önemsemeyen seçmene “yeni anayasa” fikrinin orijinal geleceğini düşünmek safdillik olur.
“Temel hak ve ödevler” tabirini “temel hak ve hürriyetler” biçiminde değiştirince demokratik bir anayasa yapmış olmuyorsunuz.
Altılı Masa’nın yeni anayasa paketinden söz ediyorum.
156 sayfalık metinde “güçlü parlamento”, “kuvvetler ayrılığı” gibi vurgular güzel.
OHAL kararnamelerinin iptali başta olmak üzere şu son 10 yıldır iğdiş edilen kurum ve kavramların revize edilerek ele alınması da yerinde.
Muhalefet bunlarla yüzde 40’ı bulan tabanını tatmin edebilir.
Mühim olan “eşiği geçmeyi temin edecek” seçmeni ikna etmek.
Bu seçmenin -tabir yerindeyse- okuma yazması yok.
Ve zannedildiği gibi tek kriteri ekonominin yolunda gitmesi de değil.
AKP ve Erdoğan, 2014’te üst üste seçim alırken…
Düzgün seyreden ekonomik verilere atıf yapılıyordu.
2022’nin son çeyreğinde tüm zamanların en berbat dönemi yaşanırken, AKP ve Erdoğan hâlâ seçimin favorisi ise mesele başka.
**
Geçen bir sokak röportajında denk geldim.
Bir kadın uzatılan mikrofona “vergi mükellefiyim” dedi.
Nasıl beğendim.
Reşit her vatandaşınız vergi mükellefi olacak.
Değilse…
Ekonomideki iniş-çıkışlar “vergi mükellefi olmayan” seçmenin tercihlerini nasıl etkiliyor, kestiremezsiniz.
**
ABD’de ürün etiketinde vergisiz fiyat yazar.
Kasaya gidince vergisini öder, dramınızla yüzleşirsiniz.
İngiltere’de böyle değil, KDV dahil ama…
Maaşlar brüt yatar.
Bireyler, her yıl ocak ayında kazancının yüzde 20’si kadar vergisini bizzat öder.
Kazanç arttıkça vergi artar, asgari ücret vergiden muaftır.
İnsanlar göğsünü gere gere “vergi ödüyorum” der, ödediği verginin hesabını sorar.
**
Erdoğan, ekonomik verileri önemsemiyor değil.
Şu son 1 hafta içinde kağıt üstünde de olsa Suud ve Katar’dan 5+10 milyar dolarlık destek geldi.
Ekonomistler 2023 başlarında enflasyonun gerileyeceğini, nisan mayıs aylarında yüzde 35-40 seviyelerine kadar inebileceğini öngörüyor.
Fiyat artışları devam etse de Erdoğan çıkıp “Bakın faizi tek haneye düşürdük, enflasyonda sonuç almaya başladık” diyecek.
Tabeladaki enflasyonu da halletti mi, geriye ne kalıyor?
**
Altılı masa 28 Şubat’ta kuruldu.
28 Kasım’da dokuzuncu toplantısını yaptı.
Dokuz ay sonra henüz “ortak aday” doğmadı.
Bekliyoruz.
Saatler ocak ortasına ayarlandı.
**
Egosu olmayan, halkın 7 yıllığına seçtiği, sonra siyasete veda edecek bir cumhurbaşkanı tarifi var.
Peki halktan oy isterken neyi nasıl vaat edecek?
7 yılda bu vaatlerini hangi başbakanla birlikte nasıl hayata geçirecek?
Geçiremezse kim denetleyecek?
Üzerinde pek düşünülmemiş, cevapsız sorular bunlar.
Şu gün bir taslak sadece.
Taslak olmayan gerçekse…
Erdoğan’ın Bahçeli ile birlikte belirlediği kurallar altında, bağlı tüm devlet mekanizması ile yaka paça olacağınız bir mücadeleye gireceksiniz.
Yapacağınız şey basit:
Seçmenin önüne 156 sayfalık bir metin koymayacaksınız.
Hayatı boyunca bu kadarcık dahi okumamış milyonlar var.
Kendinizi anlaşılır kelimelerle ifade edecek, halkın güvenini kazanacaksınız.
Tabi önce, kurmaylarınız masa altında birbirini tekmelemeyi bırakacak.
İktidar unsurları, sizden çok daha büyük meseleleri varken kazmaları gömüyorsa…
Sizinkilerin gerçekte nereye çalıştığını tespit ederek işe koyulabilirsiniz.
