ÖZEL HABER | YUSUF DERELİ
AKP rejiminin ‘denediği’ yeni ekonomi politikasının maliyeti katlanarak artıyor. AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Yüksek faiz-düşük kur kısırdöngüsü yerine yatırım, üretim, istihdam, ihracat odaklı ekonomi politikamızla ülkemiz için en doğru olanı yapmakta kararlıyız.” ifadeleriyle anlattığı yeni model doğrultusunda politika faizi önceki gün yüzde 14’e çekildi. Söz konusu 100 puanlık faiz indiriminin Türkiye’ye kısa vadeli maliyeti 90 milyar dolar civarında.
52 ADET OSMAN GAZİ KÖPRÜSÜ YAPILABİLİRDİ!
Osman Gazi Köprüsü’nün maliyeti 1,7 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün maliyeti ise 3 milyar dolardı. Avrasya Tüneli’nin maliyeti ise resmi rakamlara göre yaklaşık 1,3 milyar dolar olarak duyuruldu. Yani söz konusu 90 milyar dolarla 52 adet Osman Gazi Köprüsü, 30 adet Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve 69 adet Avrasya tüneli yapılabilirdi. AKP rejiminin yanlış para politikası ve faiz inadı nedeniyle gelecek nesillerin omzuna yüzlerce milyar dolarlık borç yükleniyor.
AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında Türkiye’nin dış borç stoğu 114,9 milyar dolardı. Dış borç stoğu GSYH’nın yüzde 58,7’sine denk geliyordu. Toplam borcun 56,5 milyar doları kamuya, 18,4 milyar doları Merkez Bankası’na ve yaklaşık 40 milyar doları da özel sektöre aitti.
Yılın ikinci çeyreği itibariyle toplam borç stoğu 446,4 milyar dolar. Dış borcun GSYH’ya oranı yüzde 58,3. Kamunun borcu 179,8 milyar dolar. Merkez Bankası’nın borcu ise 27 milyar dolar civarında. Kalan 239,5 milyar dolarlık borç ise özel sektöre ait. Dolar kurundaki her 10 kuruşluk artış, Türkiye’nin borcunu 44,6 milyar TL artırıyor.
17 GÜNDE DIŞ BORÇ 1,7 TRİLYON LİRA ARTTI
Dolar kurunun 13,33 TL olduğu 1 Aralık’ta Türkiye’nin toplam dış borç stoğu 5 trilyon 950 milyar TL’ydi. Merkez Bankası’nın faizleri indireceği yönündeki beklenti 1 Aralık’tan itibaren satın alındı. 16 Aralık’ta dolar kuru 15 lira 20 kuruşa geldi. Ardından faiz indirim kararı açıklandı. 17 lira sınırını da aşan dolar kuru, MB’nın dünkü müdahalesiyle 16.40’lara indi.
Dolayısıyla bugün Türkiye’nin dış borç stoğu artık 7 trilyon 320 milyar lira. Borç, sadece 17 günde yaklaşık 1 trilyon 371 milyar lira arttı. Bugünkü kurla yaklaşık 83 milyar dolar!
KAMUYA MALİYETİ 552,3 MİLYAR TL
Kamunun borcu ise 2 trilyon 396 milyar 734 milyon liradan yaklaşık 2 trilyon 949 milyar liraya yükseldi. Kamunun borcu sadece kur farkı nedeniyle 17 günde 552,3 milyar lira (yaklaşık 33 milyar dolar) yükseldi.
Eylül ayından bu yana borç miktarındaki artış TL olarak 3 trilyon 629 milyar 260 milyon lira. Bugünkü kurla tam 100 günde Türkiye’nin borcu 221,3 milyar dolar arttı.
5 KEZ MÜDAHALE EDİLDİ, 6 MİLYAR DOLAR YAKILDI
100 baz puanlık indirimin tek maliyeti borçları artırması olmadı. Merkez Bankası 1 Aralık’tan bu yana dolar 14 TL’yi geçmesin diye 5 kez doğrudan müdahale etti. Dün yapılan son müdahalede 2 milyar dolar satış yapıldığı belirtiliyor. Öncesinde ise 4 milyar 50 milyon dolar satılmıştı. Ancak hiç bir işe yaramadı.
1 Aralık’ta 13,3 olan dolar kuru bugün 16,40 civarında. Haftaya ne olacağını ise hiç kimse kestiremiyor.
Dolayısıyla politika faizini 100 baz puan indirmenin Türkiye’ye en azından kısa vadeli maliyetinin 90 milyar dolar civarında olduğu söylenebilir. Sadece kamuya maliyeti ise 39 milyar dolar!
ZAMLAR YAĞMUR GİBİ YAĞIYOR
Söz konusu kararın uzun dönemli maliyetleri de olacak. Zamlar yağmur gibi yağmaya başladı. Akaryakıt fiyatlarına son 3 günde iki kez zam geldi. Salı günü de ciddi bir zam yapılacağı iddiası var. Akaryakıt ve doğalgaz gibi enerji fiyatlarının artması hemen her şeyin zamlanması anlamına geliyor.
TÜİK’in rakamlarına göre Kasım ayı enflasyonu yüzde 3,51’di. Söz konusu oranın gerçek enflasyon rakamlarıyla uzaktan yakından ilgisi yok. Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu ENAG ise, yıllık TÜFE’yi yüzde 58,65 olarak açıklarken aylık artışsa yüzde 9,91 olarak ölçümlendi. Son 15 günde yaşanan zam fırtınası korkunç düzeyde. Dolayısıyla aralık ayı enflasyon rakamlarının çift haneli olması hiç sürpriz olmayacak.
REJİM, GELECEK NESİLLERE 100 MİLYARLARCA DOLAR BORÇ YÜKLÜYOR
Dolayısıyla Erdoğan’ın 19 yıllık iktidarının ardından keşfettiği yeni ekonomi modelinin uzun vadeli maliyetini hesaplamak mümkün değil. Ancak şunu rahatlıkla söyleyebiliriz; AKP rejimi gelecek nesillerin sırtına yüz milyarlarca dolarlık borç yüklüyor…
