2004 yılında hazırlanan yeni Türk Ceza Kanunu (TCK) ile Ceza Muhakemesi Kanunu’nun mimarlarından olan Prof. Dr. Adem Sözüer, Cumhuriyet davasında 5 yılın altında hapis cezası alanlar için de temyiz için Yargıtay’a gitme yolunun açılabileceğini söyledi.
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Sözüer, “Şu anda böyle durumlarda çözüm, kanun değişikliği olmasa bile, Yargıtay aynı olay kapsamında yargılanan kişilerden beş yıl altında ceza alanların da temyiz talebini kabul etmesi ve bu durumda infazın durdurulması kararı verilmesidir.” dedi.
5 yıl ve altındaki cezalar Yargıtay’a gidemiyor
Mevcut durumda 5 yıl ve altında hapis cezası alanların kararı İstinaf’ta onanması halinde infaz yerine getiriliyor. 5 yıldan fazla ceza alanlar ise kararı Yargıtay’da temyize götürebiliyor.
Cumhuriyet gazetesine konuşan Sözüer, Türk Ceza Yasası’nın 220. maddesinin 7. fıkrasında düzenlenen “örgüt hiyerarşisine dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçu ve buna bağlı olarak İstinaf’ın (Bölge Adliye Mahkemesi) Cumhuriyet gazetesi eski yazar ve yöneticilerinin davasında verdiği onama kararını değerlendirdi.
Ceza Hukuku Profesörü Adem Sözüer’in açıklamaları şöyle:
“TCK’nin 220’nci maddesinin 7’nci fıkrası örgüt hiyerarşisine dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek fiilini cezalandırılmaktadır. Eğer yapılan bir açıklama, sarf edilen bir söz ifade özgürlüğü kapsamında ise şiddeti övmek meşru göstermek vasfına sahip değilse, örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek suçundan veya terör örgütü propagandasından bahsetmek imkânı da bulunmamaktadır.”
“5 yıl altı’na temyizin kapalı olması sorundur”
“Temyiz kanun yolunu düzenleyen CMK’nin 286. maddesi 5 yılın altında ilk derece mahkemesi kararlarını artırmayan istinaf mahkemesi kararlarının kesin olduğunu ve bu kararlara karşı Yargıtay’a başvuru imkânını kapatmaktadır. Değerlendirmeye konu birden fazla sanığın bir arada ve benzer fiillerden yargılandığı olaylarda bu düzenlemenin bir sorun olduğu kabul edilmelidir.
“Kıyasen uygulanmasının önünde engel yok”
Ancak CMK’nin 306. maddesi temyiz kanun yolundan sanık lehine sonuç alınması durumunda, temyiz isteminde bulunmamış sanıkların da bu hükümden yararlanmalarına imkân vermektedir. Esasen CMK 306. maddesindeki bu hüküm, cezanın beş yıl altında olması nedeniyle temyize başvuramayan sanıklar bakımından uygulanabilir gözükmemektedir.
Ancak temyiz mahkemesi ile istinaf mahkemesi kararlarında olası çelişkilerin giderilmesi amacıyla kıyasen temyize başvuramayan sanıklara uygulanmasının önünde bir engel bulunmamaktadır.”
“Yargıtay temyizi kabul etmeli, infazı durdurmalı”
“CMK’nin 296/2 fıkrası aracılığıyla Yargıtay içtihatla bu yolu açabilir. Çünkü temyiz aşamasında Yargıtay’ın vereceği olası bozma kararı, sadece beş yıl üzeri ceza almışları değil, beş yıldan az ceza alanları da etkileyebilir. Bu zaman aralığında kararın infaz edilmesi sorununun ise bu gibi durumlar için infazın ertelenmesine ilişkin bir kanun değişikliği ile çözümlenmesi daha doğru olur.
“Sonradan bozma olursa geri dönüşü olmaz”
Aksi durumda, aynı veya benzer fiillerden cezası 5 yıldan az olan sanıklar cezaevine konacak ve infaza başlanacak, sonradan bozma kararı verilse bile geri dönülmez ve giderilmez zararlara uğrayacaklardır. Şu anda böyle durumlarda çözüm, kanun değişikliği olmasa bile, Yargıtay’ın aynı olay kapsamında yargılanan kişilerden beş yıl altında ceza alanların da temyiz talebini kabul etmesi ve bu durumda infazın durdurulması kararı verilmesidir.”
