Hava sıcaklıklarının artması ile birlikte gün içerisinde halsizlik, yorgunluk, baş ağrısı şikayetleri de artış gösteriyor. Güneşli ve sıcak ortamlarda uzun süre kalınması, bilinç bulanıklığı, şuur kaybı ve vücutta kalıcı hasarlara kadar gidebilen problemleri beraberinde getirebiliyor.
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Aytaç Karadağ, sıcak çarpmasının en önemli sebebinin, nemli havalarda yüksek sıcaklık altında uzun süre durmak olduğunu hatırlatıyor. Sıcak çarpmasında risk altındakileri ise şöyle sıralıyor: ‘Yaşlılar ve 5 yaş altı çocuklar, kalp ve böbrek yetmezliği çekenler, şeker hastalığı, yüksek tansiyonu olanlar, gebeler, alerji, kalp, psikiyatrik ilaç kullananlar, Alkol bağımlıları, obezite ve aşırı zayıflık ve cilt hastalığı olanlar…’ Dr. Karadağ, sıcağa maruz kalmış bireyde ortaya çıkan ve güneş çarpmasının belirtisi olarak şu durumları sıralıyor:
- Sıcak, kuru ve soluk-morumsu cilt
- Halsizlik, bitkinlik
- Terlemede azalma
- Çarpıntı ve hızlı nefes alma
- Bulantı, kusma, ishal gibi sindirim sistemi yakınmaları
- Yüksek vücut sıcaklığı
- Baş ağrısı
- Kas krampları
- Uyuklama, anlamsız konuşma, çevreyi tanıyamama, sersemlik hali
- Kasılma
- Bayılma ve baygınlık
- Bilinç kaybı, koma
Karadağ, üstte sayılan durumlara maruz kalanlara da şu tavsiyede bulunuyor: ‘’Sıcak çarpması durumunda erken müdahale, geri dönüşü olmayan böbrek ve kalp yetmezliğine ilerleyişi engeller. Bunun için sıcak çarpmasında hasta serin bir ortama alınmalı ve soyularak soğuk duş yaptırılmalıdır. Ayrıca ıslak havlu ile soğuk kompres uygulanmalıdır. Hastanın bilinci açıksa şekerli ve tuzlu su içirilmeli; bilinci kapalıysa ağızdan sıvı ya da katı gıda verilmemelidir. Hastanın solunum yolu her zaman açık tutulmalı ve ayakları yukarı kaldırılmalıdır. Krampları engellemek ve hayati organların etkilenmemesi için hastaya masaj yapılmalıdır. Hastanın şikayetler devam ediyorsa ve ateş yüksekliği 40 dereceyi aşmışsa acilen hastaneye başvurulmalıdır.’’
Peki sıcak çarpmasından korunmak için neler yapmalı?
- Risk grubundakiler 10.00-16.00 arası güneş altında yüksek sıcağa maruz kalmamalıdır.
- Sıcak havalarda açık renkli, sentetik olmayan, ince yazlık kıyafetler tercih edilmelidir.
- Güneş altında şapka, şemşiye ve güneş gözlüğü kullanılmalıdır.
- Sıcak havalarda su tüketimi artırılmalıdır.
- Daha sık ılık duş alınmalıdır.
- Yorucu fiziksel aktivitelerden uzak durulmalıdır.
- Hava sıcaklığının yüksek olduğu saatlerde özellikle alkollü içecekler ve ağır yemeklerden uzak durulmalı.
