HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Otomotiv sektöründeki daralmayı önlemek için geçtiğimiz yıl kasım ayında yürürlüğe giren ÖTV ve KDV indiriminin süresi 30 Haziran 2019’a kadar uzatıldı. Sektör oyuncularına göre karar olumlu ancak yeterli değil. Pazarın canlanması için yüzde 2’lere dayanan araba kredi faiz oranlarının da yüzde 1’in altına çekilmesi gerekiyor. Bugünkü oranlarda 50 bin liralık bir otomobil kredisi için 48 ayda ödenen para toplam 85-90 bin liraya kadar çıkıyor. Bu arada, OSD’nin önceki gün açıkladığı rapora göre bu yıl ilk iki ay içinde toplam otomotiv pazarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 53 daraldı.
Türkiye ekonomisinin lokomotiflerinden otomotiv sektörünü de kapsayan ÖTV ve KDV indirimleri ikinci kez uzatıldı. Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, 31 Mart’a kadar geçerli olacak vergi indirimlerinin 30 Haziran 2019 tarihine kadar sürdürüleceği aktarıldı. Buna göre, motor hacmi 1600 cc altında ve ÖTV matrahı 70 bin TL altındaki otomobillere uygulanan yüzde 45 oranındaki ÖTV yüzde 30 ve 1600 cc altındaki motor hacmine sahip, ÖTV matrahı 70 bin TL ile 120 bin TL aralığında olan otomobillere uygulanan yüzde 50 oranındaki ÖTV ise yüzde 35 şeklinde uygulanmaya devam edecek. Ticari araçlardan alınan %18 KDV oranı ise 30 Haziran tarihine kadar %1 olarak uygulanacak.
OCAK-ŞUBAT DÖNEMİ DÜŞÜŞ ORANI YÜZDE 53!
Peki bu karar sektörün canlanmasını sağlar mı? 2018’de yüzde 35 daralan sektör 2019’a da sancılı girdi. Daha önceki gün Otomotiv Sanayii Derneği tarafından bu yılın Ocak-Şubat dönemine dair açıklanan rakamlar sektörün nasıl bir darboğazda olduğunu göstermesi açısından önemli. Buna göre, ocak-şubat döneminde toplam üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 14, otomobil üretimi ise yüzde 16 oranında azaldı. Bu dönemde, toplam üretim 229 bin 327 adet, otomobil üretimi ise 151 bin 474 adet düzeyinde gerçekleşti. 2019 yılı Ocak-Şubat döneminde toplam pazar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 53 azalarak 40 bin 459 adet düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde otomobil pazarı ise yüzde 52 oranında azaldı ve 30 bin 184 adet olarak kayıtlara geçti.
İNDİRİM ZATEN VARDI AMA SATIŞLAR DURDU
Dün alınan karar sürpriz olmadı zira aksi bir durum, zaten zor ayakta duran sektörün tabutuna son çivinin çakılması anlamına geliyordu. Ancak, indirim süresinin 6 ay daha uzatılması satışlara ne kadar yansıyacak bilemiyoruz. Zira ÖTV ve KDV indirimi hali hazırda zaten vardı. Ve yukarıda da aktarılan OSD’nin ocak -şubat dönemi rakamlarına bakılırsa satışlara beklenen etkiyi yapmadığı ortada. Bu arada Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği’nin verilerine göre en büyük ihraca pazarımız olan AB ülkelerinde de omotobil satışları ilk iki ayda yüzde 3’e yakın düşüş gösterdi. Bu da ihracatın, dolayısıyla Türkiye’de üretimin azalması demek.
FAİZLER AŞAĞI ÇEKİLMELİ
2019, tıpkı selefi gibi zor geçecek gibi görünüyor. Nihai çözüm için ekonominin topyekün ve istikrarlı bir şekilde büyümesinin sağlanması, üretimin artması ve kişi başına milli gelirin yukarılara çekilmesi şart. Evine soğan ve patates bile alamayacak hale gelen insanların 150-200 bin TL verip bir otomobil almasını beklemek hayal olur. Ayrıca bugün yüzde 2’lerde olan otomobil kredi faiz oranlarının da yüzde 1 ya da altına çekilmesi lazım. Bugünkü oranlarla 50 bin liralık bir otomobil kredisine 48 ayın sonunda ödediğiniz rakam 85-90 bin liraya kadar çıkıyor. Bunun dışında atılan ve adına ‘çözüm’ denilen şeyler, yara bandı olmaktan öteye gitmiyor.
Sektör temsilcileri ne diyor?
OSD Başkanı Haydar Yenigün: “Kasım ayından itibaren devreye alınan ÖTV ve KDV indirimleri, devam eden 5 aylık süreçte pazar daralmasını azaltıcı bir etki yaratmıştı. Vergi indirimlerinin devam etmesiyle birlikte, daralmanın şiddetinin daha da azalarak iç pazarın 400-450 bin adet aralığında gerçekleşmesini öngörüyoruz. (2018’de toplam satış miktarı 642 bindi)”
SÜREKLİLİK SAĞLANMALI
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kanca: “Süresi uzatılan ÖTV ve KDV indirimlerinin, iç pazara olumlu bir etkisi olacağı kesindir. Ancak bu olumlu katkının sürekliliğinin sağlanması da elzemdir. Avrupa piyasalarında durgunluğun başladığı bu dönemde, yurt içi piyasada böyle bir destek mekanizmasının sağlanmasından umutluyuz.”
KALICI BİR VERGİ DÜZENLEMESİ GEREKİYOR
Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO’su Ali Haydar Bozkurt: “Bu düzenlemenin Haziran ayı sonuna kadar sürecek olması sektörümüzdeki canlanmanın önünü açacaktır. Diğer yandan, otomobil satın alma kararında önemli bir başka konu ise kredi faiz oranıdır. Faiz oranlarının yüzde 1 seviyelerine gelmesi durumunda, toplam araç satışından elde edilen vergi oranı da artış gösterecektir. Bu düzenlemeleri kalıcı hale getirecek bir vergi sisteminin gelmesi ise hem sektörü hem de müşterileri rahatlatacak bir gelişme olacaktır.”
SİSTEMSEL BİR DÜZENLEME ŞART
Renault MAİS Genel Müdürü Berk Çağdaş: “İndirim önemli bir destektir. Diğer taraftan tüketici kredi faiz oranlarında yapılacak aşağı yönlü bir düzenleme, pazarın canlanmasındaki etkiyi güçlendirecektir. Otomotiv ekosistemindeki tüm oyuncuların fayda göreceği sistemsel değişikliklerle sektörün daha da güçleneceğine inanıyoruz.”
BANKALARDAN DESTEK BEKLİYORUZ
Nissan Türkiye Genel Müdürü Sinan Özkök açıklaması: “Bu adımın, önümüzdeki 3 ayda talebe katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Otomotiv sektörü üretimi, ihracatı, istihdamı ve yarattığı vergi geliri ile Türkiye’nin lokomotif sektörü. Biz bir an önce sektörün 2017 öncesindeki 1 milyon seviyesine gelmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ayıca bankaların da avantajlı faiz oranı uygulamaları ve kredi imkânlarını artırmaları sektörün canlanmasına katkı sağlayacaktır.”
Tesla’dan elektrikli crossover: Model Y 
ABD’li elektrikli otomobil üreticisi Tesla, yeni otomobili Model Y’yi beğenisine sunuyor. 4 farklı konfigürasyon seçeneğiyle pazara çıkacağı açıklanan Model Y’nin Performance modeli, sadece 3,5 saniyede saatte 100 kilometre hıza çıkabiliyor. Otomobilin en uygun fiyata satılacak modeli Long Range olacak. Bu model dolu şarjla 482 kilometre menzil kat edebilecek. 0-100 km hızlanması ise 5,5 saniye. Orta düzey bir spor otomobilden daha hızlı olduğunu belirtelim. Maksimum hız değeri ise 209 kilometre. Otomobilin yurt dışındaki satış fiyatı ise 47 bin dolar.
0’DAN 100’E 3,5 SANİYE!
Tanıtılan modellerden bir diğeri ise Performance modeli. Model Y’nin performans modelinin 0’dan 100’e ulaşması ise sadece 3,5 saniye sürüyor. Gaz pedalına dokunduktan saniyeler sonra 100 km hıza ulaşıyorsunuz! Saatte 240 kilometre hıza çıkabilen Model Y’nin yurt dışındaki satış fiyatı ise 60 bin dolar.
Avrupa otomotiv pazarı yüzde 1,8 daraldı
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD), 2019 yılı Şubat ayı Avrupa otomotiv pazar değerlendirmesi sonuçlarını açıkladı. Buna göre AB ve EFTA ülkeleri toplamına göre otomotiv pazarı bu yılın ilk iki ayında yüzde 1,8 azaldı ve 2 milyon 769 bin 674 adet seviyesinde gerçekleşti.
2018 yılının aynı döneminde 2 milyon 819 bin 102 toplam adet satış olmuştu. AB (28) ve EFTA ülkeleri toplamına göre yılın ilk iki ayında yüzde 39,3 ile İzlanda, yüzde 14,3 ile Hollanda ve yüzde 13,8 ile İsveç’te düşüş yaşandı.
Ayrı rapora göre, 2019 Şubat ayı sonunda Türkiye, yüzde 52,6 azalış ile Avrupa otomotiv satışları sıralamasında 16’ncı ülke konumunda yer aldı.
Yeni Peugeot Rifter Türkiye’de!
Yeni Peugeot Rifter yollara çıktı. Televizyonlarda sıkça reklemını görmeye başladığımız model, 100 ve 130Hp’lik iki dizel motor, 5 ileri düz, 6 ileri düz ve 8 ileri tam otomatik EAT8 şanzımanları ile Türkiye’de satışa sunuldu.
Rifter anahtarsız giriş, Zenith cam tavan, elektrikli arka camlar, açılır arka kapı camı, ekstra saklama gözleri, LED gündüz farları, yokuş iniş destek sistemi, adaptif hız sabitleme ve ileri sürüş destek sistemleri gibi özellikleri ile kendi segmentinde iddialı bir model. SUV’u andıran bir tasarıma sahip Yeni Rifter’in başlangıç fiyatı ise 114.000 TL.
Leon Cristobal: En güvenli Seat
SEAT, konsept otomobili Leon Cristobal’i geçtiğimiz haftalarda tanıtmıştı. SEAT’ın ‘Koruyucu melek’ olarak adlandırdığı otonom aracı markanın tarihindeki en güvenli otomobili olarak gösteriliyor.
Leon Cristobal’de kazaların temel sebebi olan insan hatasını en aza indirmek üzere tasarlanmış ve geliştirilmiş birçok güvenlik fonksiyonu bulunuyor. Bu fonksiyonlar arasında, güvenlik uyarıları sunan ve sürücünün dikkatini dağıtacak unsurları en aza indiren Sürüş Koçu en ön sırada yer alıyor. Bu sürüş modu, otomobilde bulunan 15 aktif ve pasif güvenlik sistemini etkinleştiriliyor.
Sistem, hız sınırı aşılırsa, güvenli sürüş mesafesi azalırsa veya sürücü yorgunluk belirtileri gösterirse, sürücü koltuğunu titreştirerek sesli bir uyarı veriyor. Sürücünün gözlerini yoldan ayırıp ayırmadığını algılayan Göz Takip Sistemi sayesinde ise cep telefonundaki mesajların sürücüye yüksek sesle okunması sağlanıyor.
