Bankalara ibraz edilen çek adedi düşerken, ‘karşılıksız’ işlemi yapılan çek adedi ve tutarı artıyor. İbraz edilen çek adedi ocak-mayıs döneminde 7.3 milyon adede düştü. ‘Karşılıksız’ işlemi yapılan çek adedi yüzde 71 artışla 297 bin 287’ye çıktı. Bu çeklerin tutarı da 8.1 milyar TL’den 14.3 milyar TL’ye sıçradı.
Uzmanlar, çek adedindeki azalmayı ekonomideki yavaşlamanın bir göstergesi sayıyor. İş dünyası ise bunu güven eksikliği ve karşılıksız çeklerdeki artışa bağlıyor.
Dünya gazetesinin haberine göre, yaşanan bu olumsuz tablonun panzehiri karekodlu çek. Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz, Türkiye’de yılda yaklaşık 100 milyon ticari işlemin çek ile yapıldığına işaret ederek şu bilgileri verdi:
“Karşılıksız çek keşide edenlerin geçmiş çek ödeme performanslarını analiz ettiğimizde yüzde 80’inin son 12 ayda en az 1 tane karşılıksız çeki olduğu görülüyor. Karekodlu Çek Raporu alınması halinde, karşılıksız çek alma riski yüzde 80 oranında azalıyor. Bu rapora erişim ücreti ise yalnızca 60 kuruş.”
Kullanım azaldı, sorunlar arttı
Kasım Akdeniz, Kredi Kayıt Bürosu’nun sorunun çözümüne yönelik üretilen çek raporlarını 2013 yılından itibaren reel sektörün kullanımına sunulduğuna işaret ederek, şunları söyledi:
“Çek ile ilgili 2018 yılsonu rakamlarına baktığımızda; 500 binin üzerinde kişinin çek keşide ettiğini, 550 bine yakın kişinin de çek hamili olarak bankalara tahsile çek verdiğini görüyoruz.
Bu keşidecilerin keşide ettikleri çek adedi yaklaşık 21 milyon, tutarı da 1 trilyon TL’ye yaklaşmış durumda. Bir çekin ortalama 5 kez ciro yoluyla el değiştirdiği varsayıldığında ülkemizde yılda yaklaşık 100 milyon ticari işlemin çekler yoluyla yapıldığını görüyoruz.”
