Kenyalı atlet Dennis Kimetto, 2014 Berlin Maratonu’nda finiş çizgisini geçtiğinde kronometreler 2 saat 2 dakika 57 saniyeyi gösteriyordu. Bu yeni bir dünya rekoruydu. Bir yıl önce aynı yerde dünya rekorunu kıran vatandaşı Wilson Kipsang’ın rekorunu 26 saniye ile tarihe gömen Kimetto, 42 kilometrelik maratonu ortalama 20,58 km hızla koşmuştu. Kimmetto’nun rekorundan sonra Adidas ve Nike, maratonu 2 saatin altında koşulmasını sağlayacak ayakkabı geliştirmek için çalışmalara başladı. İki dev firmanın çok gizli şekilde yürüttüğü bu proje gerçekleşirse, 42 km’lik maraton 2 saatin altında koşulacak. Peki, böyle bir şey mümkün mü?
Eliud Kipchoge ile Dennis Kimetto aday
Berlin Maratonu’nda dünya rekorunu kıran Kenyalı Dennis Kimetto, maratonun ilk 21 kilometrelik bölümünü 61 dakika 45 saniyede, ikinci 21 kilometrelik bölümünü ise ise 61 dakika 12 saniyede tamamladı. Bu durum Kimetto’nun mükemmel bir denge kurduğunu gösteriyordu. Bu başarının ardından Adidas Sub2, Nike ise Breaking2 projesini başlattı. Nike projenin hayata geçmesi için Rio Olimpiyatları’nda altın madalyalı atletleri Eliud Kipchoge ile, Adidas ise Dennis Kimetto ile sözleşme imzaladı. İki firma 2 yılı aşkın bir sürede yürüttükleri çalışmanın meyvesini 2017’nin ilk yarısında almayı planlıyor. Özel parkurlarda dünyaca ünlü Kenyalı ve Etiyopyalı atletlerle çalışmalar sürüyor.
30 yılda 5 dakika fark
Maratonda rekor kırmak oldukça zor. Öncelikle insan vücudunun kapasitesi söz konusu. 1984-2014 yılları arasında dünya rekoru ancak 5 dakika 8 saniye geliştirilebildi. Maratonda 1984 Los Angeles Olimpiyatları’nda kırılan dünya rekoru 2 saat 8 dakika 5 saniye olurken, 30 yıl sonra Berlin’de Kimetto’nun kırdığı rekor 2 saat 2 dakika 57 saniye olmuştu. Bu 2 dakika 57 saniyelik farkı kapatmak için de yılların geçeceği düşünülüyor. Teknoloji ne kadar ilerlerse ilerlesin, insan vücudunun kapasitesini aşmak kolay değil. Maraton koşmak için çocuk yaştan itibaren şartlandırılan ve buna özel programlara alınan atletler, belki ileride çok daha iyi dereceler elde edecek.
Maksimum kapasite 1 saat 57 dakika
Elbette çevre faktörlerini de dikkate almak gerekiyor. Maratonda dünya rekorunun 2 saatin altına inmesi için, sporcunun fiziki ve mental durumunun yanı sıra, hava sıcaklığı, parkurun fizikî şartlarının da yüzde 100 uyumlu olması gerekiyor. Bu şartlardaki yüzde 5’lik bir sapma rekorun kırılmasını imkânsızlaştırıyor. Bu açıdan, dünya üzerindeki maraton parkurları dikkate alındığında rekor için en uygun yer, Berlin Maratonu. Kavis ve virajların az, parkurun düz olması Berlin’i rekor için avantajlı kılıyor.
Pratikte maratonun 2 saatin altında koşulması zor olsa da teoride mümkün gözüküyor. 1991’den bu yana, atletlerin vücudu üzerinde çalışmalar yürüten Michael Joyner’e göre eğer beden maksimum kapasiteye ulaşırsa 1 saat 57 dakika 58 saniyede maraton koşulabilecek. Tabi bunu yapmak için doping kullanmamak gerekiyor.
Şartlar sağlanırsa, neden olmasın?
Maratonun 2 saatin altın koşulması için şu şartların olması gerekiyor: Özel bir parkur veya Berlin Maratonu parkuru; atletlerin sıcaktan bunalmaması için hava sıcaklığının 6 derece olması; parkurda yüksekliğinin eşit olması ve viraj olmaması; rüzgarın olmaması; atletlerin boyunun 1.70 m olması; atletlerin mental olarak rekor kıracağına inanmış olması…
Peki, bu rekoru kimler kırabilir? Şimdilik bunu başarabileceğine inanılan adaylar Kenya ve Etiyopya’dan. Çünkü bugüne kadar en hızlı 100 atletin 90’ı bu iki ülkeden çıktı.
Adidas ve Nike, gizlilik içinde yürüttükleri projede mutlu sona ulaşırsa maratonun tarihi yeniden yazılmış olacak. 42 km’lik koşunun 2 saatin altında tamamlanmasıyla, birçoklarının ‘hayal’ dediği şey gerçekleşecek. Elbette uzmanlar yeniden kolları sıvayıp bu kez rekoru geliştirmenin yollarını arayacaklar.
