GRECO: Türkiye yolsuzlukla mücadelede yetersiz kaldı

MEHMET DİNÇ, STRAZBURG

Avrupa Konseyi Yolsuzlukla Mücadele grubu (GRECO) Türkiye için geçici uyum raporunu yayınladı. Raporda 2010 yılında alınan 17 öneri inceleniyor. Bununla birlikte ‘siyasi partilerin şeffaflığı’ ve ‘yolsuzluk suçları’ değerlendiriliyor. GRECO’nun raporu özetle, 2010’dan beri Türkiye’de yolsuzlukla mücadele adına tatmin edici adımlar atılmadığını belirtiyor.

Yayınlanan raporda siyasi partilerin mali şeffaflığı ve denetime açık olması gerekliliği bir kere daha dile getirilirken bu konudaki dokuz tavsiyenin hiçbirinin tatmin edici biçimde uygulanmadığı vurgulandı. ‘Yolsuzluk suçları’ konusundaki sekiz tavsiyeden altısı tatmin edici şekilde uygulanırken diğer ikisi kısmen uygulanmış. Türkiye bu alanda da somut olarak bir ilerleme kaydedemedi. GRECO, Türkiye’nin içinden geçtiği zor durumun farkında olduğunu kaydetmekle birlikte yolsuzlukla mücadele konusundaki çabasını ise hayal kırıklı olarak nitelendirdi ve Türkiye’nin durumu için “küresel açıdan yetersiz” ifadesini kullandı.

Bulgar ve Norveçli raportörlerin hazırladığı raporda 2010’da kararlaştırılan 17 öneri inceleniyor. Özellikle partilerin mali durumunun şeffaflığı adına halka açık olmaları gerektiğinin altı çiziliyor.

Raporda, yolsuzlukla mücadele konusunda daha önceki yıllarda alınan kararlarının uygulanmadığı görülüyor. Yolsuzluklarla mücadele adına bırakın ülke genelinde mali denetimin şeffaflaşmasını, henüz partilerin kendi içinde mali şeffaflık ve denetim mekanizmaları bile sağlanmamış. Türkiye, 17-25 Aralık yolsuzluk operasyonu gibi tarihinin en büyük yolsuzluk olayı ile yüzleşememişken, partilerin mali denetime açılmasını beklemek yersiz olacaktır. Fakat partilerin iç denetiminin olması yolsuzlukların bir nebze olsun engellenmesi için başlangıç olabilir.

Planlanan önlemlerin ekinliğine dikkat çekerek, Türk makamlarının başlatılan reformları tekrar uygulamaya koymalarına yönelik çabalarını artırmasını istedi. Ayrıca , 30 Eylül 2017 tarihine kadar beklemedeki önerilerin uygulanması için alınan önlemler hakkında bir rapor sunmasını istedi.

Siyasi partilerin mali şeffaflığı ile ilgili önerileri

Seçilen temsilciler ve seçim kampanyaları da dahil olmak üzere partilerine bağlı siyasi faaliyetlerin, siyasi partilerin adayları tarafından bireysel olarak yapılan harcamalarının denetlenmesi sağlamak.  Siyasi partilerin yıllık hesaplarının, ortak muhasebe ilkeleri tarafından yedeklenen standart bir formatın getirilmesi ve izleme kuruluşu tarafından taraflara rehberlik sağlanması da dahil olmak üzere gelir ve gider hakkında daha ayrıntılı ve kapsamlı bilgi sağlanmasını sağlamak. Siyasi partilerin yıllık hesaplarının ve denetim organının raporlarının izlenmesinin, kanunla belirlenecek zaman aralıklarında halkın kolaylıkla erişilebilir kılınmasını sağlamak. Siyasi partilerin ve adayların parlamento, cumhurbaşkanlığı ve yerel seçim kampanyalarının finansmanında şeffaflığı düzenlemek ve özellikle üçüncü partilerin katkılarının şeffaflığını artırmanın yollarını bulmak. Siyasi partilerin ve seçim adaylarının, belirli bir değerin üstünde aldığı her türlü bağışı (parasal olmayan şeyler de dahil olmak üzere) düzenli olarak ifşa etmelerini ve her bir bağışın niteliğini ve değerini, ayrıca seçmenler de dahil olmak üzere vericinin kimliğini ifşa edilmesi gibi öneriler yer alıyor.

Bağımsız uzmanlar parti muhasebelerini denetlemeli

Kampanya dönemlerinde, sertifikalı uzmanlar tarafından parti hesaplarının bağımsız denetlenmesi, partilerin ve adayların, başkanlık sırasında veya kısa süre sonra gerçekleştirilecek olan kampanyanın finansmanının özellikle izlenmesi gerektiği ifade ediliyor.

GRECO ayrıca, Avrupa Konseyi Genel Sekreterinin, Türk Dışişleri Bakanı’na bir mektup göndererek uyumsuzluğa dikkat çekmesini istedi.

Son olarak, GRECO, hazırladığı raporun ulusal dile tercüme edilerek  kamuoyuna açık halde yayınlanmasını istiyor.

GRECO, Avrupa Konseyin bağlı 47 ülkede Yolsuzlukla mücadele, standartlarını yükseltmeyi amaçlayan Avrupa Konseyine bağlı kurumdur. Devletlerin, yolsuzlukla mücadele politikalarındaki eksiklikleri tespit etmesine yardım ederek gerekli yasal, kurumsal veya uygulamaya yönelik reformlar oluşturur. Dünya çapında saygın bir kurum olan GRECO’ya Konsey üyeleri dışında ABD ve Belarus da üyedir.

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin