Özellikle son yıllarda ‘azaltın’ telkinlerine karşılık, her gün milyarlarca ekmek üretiliyor, milyarlarca kişi onunla karnını doyuruyor. Bu, Türkiye’de de böyle… Ekmeğin yanında börek, simit, pide gibi undan mamul diğer yiyecekler, mutfak kültürümüzde de önemli bir yer tutuyor. Toplumumuzda yerleşmiş ‘unlu mamul iştiyakı’nı gösteren sayısız söz ve örnek verebiliriz. Cem Yılmaz da bir reklam filminde yediği börekten ikram ederken ‘ekmeksiz götür’ sözleriyle hemen her yemeği ekmekle yeme alışkanlığına göndermede bulunmuştu. O kadar ki cumhurbaşkanı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu’nun Türkiye haritası üzerinde buğday tarlasını gösteren bir logo tercihi ve ‘Ekmek için Ekmeleddin’ sloganını tercih etmesi de yine bu kültürün bir yansımasıydı.
Halk unlu mamulleri bu kadar çok sevince haliyle pide, lahmacun, börek ve pasta çeşitlerinin en lezzetlisini kim yapıyor tartışması bile yaşanıyor. Karadenizliler pidede ustalaşırken, lahmacunu en iyi Güneydoğulular yapar kanaati yaygın. Pidenin de birkaç çeşidi mevcut. Ramazan pidesinin yanında kuşbaşı, kıyma, pastırma, peynir veya sucukla yapılan hamur işleri de pide adıyla anılıyor. Su böreğinde ise peynirlisini Erzurumlular, kıymalı olanını Konyalılar pişirir.
Son yıllarda beslenme uzmanları, özellikle beyaz ekmeğin obeziteye neden olduğunu ve fazla tüketilmemesi gerektiğini sıklıkla dile getiriyor. Bu uyarı havada kalmıyor. ‘Pilavı bile’ ekmekle yiyen halkımızın, son yıllarda ‘beyaz ekmek’ten biraz uzaklaşıp tam buğday ekmeğini yemeye başladığı görülüyor. Ancak burada da bir sorun baş gösteriyor. Zira beyaz ekmekten uzak duranlar, kepekli, çavdar, tam buğday gibi ekmekleri bol bol tüketiyor. ‘Diyet ekmeğiyle iyice doymak’ sözü de bu şekilde ortaya çıkmış oluyor.
Ekmek de ihtiyaç ama…
Diğer taraftan uzmanlar, besin piramidinin tabanında ekmek, makarna ve pilav gibi tahıl grubunun yer aldığını belirtiyor. Tahıl grubu sağlıklı yaşamda önemli bir yer tutuyor. Ekmek çok önemli bir besin ögesi. Temel gıdamız. İnsanlar enerjilerinin yüzde 60’ını karbonhidratlardan sağlıyor. Büyük kısmını da işlenmemiş tahıllar, sebze ve meyvelerden alıyor. En düşük enerjisi olan zayıflama diyetlerinde bile 3 dilim ekmek öneriliyor. Zira, obezite ve ilintili metabolik hastalıklarla savaşmak bu kişilerde daha kolay oluyor. Haftanın üç dört günü tam buğday unundan ekmek tüketmek faydalı bile. Çavdar ve yulaf gibi unlardan mamul ekmekler de çeşitlilik açısından önemli.
