İlk uzay mekiği pilotu olan astronot John Young, 87 yaşında hayatını kaybetti. Merkezi Amerika Birleşik Devletlerinde bulunan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA, yaşamını yitiren Young’ın, Gemini, Apollo ve uzay mekiği programlarının üçünde de yer alan tek astronot olduğunu duyurdu. Young ayrıca uzaya 6 kere giden ilk, Ay’da yürüyen 9. astronot olarak kayıtlara geçti.
1980 YILINDA COLUMBİA İLE UZAYA GİTTİ
John Young, Ay’a ilk ayak basan Neil Armstrong’un da aralarında bulunduğu, 1962’de seçilen ikinci astronot eğitim ekibinde yer aldı. 1972’deki, Apollo 16’nın pilotu olarak Ay’dan kalkışı da sayılırsa, Young toplamda 7 uzay fırlatışında bulundu ve yıllarca da bu rekorun sahibi oldu. Astronot Young, NASA’daki son 17 yılında da, Houstan’daki Johnson Uzay Merkezi’nde güvenlik konularında çalıştı. 2004’te emekli oldu.
AY’DA YÜRÜYEN 12 ASTRONOT
NASA’nın Apollo misyonları kapsamında bugüne dek 12 astronot Ay’a ayak bastı. Bu astronotlar kimlerdi?
NEIL ARMSTRONG: Apollo 11 misyonu kapsamında 20 Temmuz’da Ay’a giden ve bir gün sonra ilk ayak basan insan olarak anılan Armstrong’un “Benim için küçük, insanlık için büyük bir adım” sözü de tarihe geçti. Neil Armstrong, 25 Ağustos 2012 tarihinde, 82 yaşında hayata veda etti.
BUZZ ALDRIN: 1930 doğumlu Aldrin de Apollo 11 misyonu kapsamında Ay’a gitti. Aldrin, misyon komutanı Armstrong’dan sonra Ay’a ayak basan ikinci insan oldu. Ancak Apollo misyonu Aldrin’in ilk uzay görevi değildi. Buzz Aldrin, 1966 yılında Gemini 12 misyonu kapsamında uzay yürüyüşü denemeleri yaptı.
PETE CONRAD: 2 Haziran 1930 doğumlu Pete Conrad, 8 Temmuz 1999 yılında hayatını kaybetti. 14 Kasım 1969 tarihinde Ay’a yapılan Apollo 12 misyonunun komutanıydı. Ancak yolculuk oldukça zorlu geçmiş, çok sayıda yıldırım nedeniyle aksamalar olmuştu. Conrad, bu zorlu misyon kapsamında Ay’a ayak basan üçüncü kişi oldu. Conrad, Armstrong’un açıklamasına atıfta bulunarak Houston’a gönderdiği mesajda, “Dostum, bu Neil için küçük bir adım olabilir ama benim için gayet uzun bir adım oldu” ifadelerini kullanmıştı.
ALAN BEAN: ABD’li astronot Alan Bean, Ay’a ayak basan dördüncü insan oldu. 15 Mart 1932 doğumlu Bean, Ay’a ikinci insanlı uzay misyonu olan Apollo 12 kapsamında uyduya gitti. Bean, ikinci ve son uzay misyonunu ise Skylab Uzay İstasyonu’na Skylab 3 misyonu kapsamında yaptı.
ALAN SHEPARD: 1998 yılında 74 yaşında hayatını kaybeden Shepard, Apollo 14 misyonunun (5-6 Şubat 1971) komutanı olarak Ay’a ayak basan beşinci insan oldu. Shepard, Apollo 14 misyonu sırasında 47 yaşındaydı. Bu nedenle Ay’a ayak basan en yaşlı insan da o. Ancak Shepard, bunun yanı sıra NASA’nın 1961 tarihli Mercury uçuşu kapsamında uzaydaki ikinci insan ve ilk ABD’li olma özelliğini de taşıyor.
EDGAR MITCHELL: 17 Eylül 1930 doğumlu Mitchell, geçtiğimiz günlerde Florida’da 85 yaşında hayatını kaybetti. Mitchell da Apollo 14 misyonu kapsamında Ay’a gitti. Mitchell, Ay yüzeyinde dokuz saat geçirerek çalışmalar yaptı. Çok sayıda kitabı da bulunan Mitchell’in “Kaşifin Yolu” isimli kitabı en çok bilinenlerden.
DAVID SCOTT: 83 yaşındaki Scott, 31 Temmuz-2 Ağustos tarihleri arasında düzenlenen Apollo 15 misyonu kapsamında Ay’a gitti ve Dünya’nın uydusuna ayak basan yedinci insan oldu. Scott, aynı zamanda Ay’da araç kullanan ilk insan. David Scott, ilk uzay uçuşunu 1966 yılının mart ayında Gemini 8 misyonu kapsamında Neil Armstrong ile yapmıştı.
JAMES IRWIN: Irwin, 8 Ağustos 1992 tarihinde 61 yaşında kalp krizinden hayatını kaybetti. Apollo 15 misyonu kapsamında Ay’a ayak basan sekizinci insan olan Irwin, 1972 yılında NASA’dan ayrıldı.
JOHN W. YOUNG: 24 Eylül 1930 doğumlu olan Young, Apollo 16 misyonu kapsamında Ay’a ayak basan dokuzuncu insan oldu. Young, Young ayrıca uzaya 6 kere giden ilk, Ay’da yürüyen 9. astronottu.7 Ocak 2018 tarihinde 87 yaşında hayatını kaybetti.
CHARLES DUKE: 3 Ekim 1935 doğumlu Duke, Apollo 16 misyonu kapsamında Ay’a ayak basan 10’uncu insan. ABD’nin Ay yolculukları sık sık komplo teorilerine de konu oldu. Sık sık NASA astronotlarının aslında Ay’a hiç adım atmadığı söylentileri çıktı. Duke, bir belgeselde bunlara tepki göstererek, “Biz Ay’a dokuz kez gittik. Eğer sahte ise neden aynı şeyi 9 kez yaptık” demişti.
HARRISON SCHMITT: 1935 doğumlu Schmitt, Apollo 17 misyonu (11-14 Aralık 1972) kapsamında Ay’a giden ekipte yer alıyordu. Schmitt, Ay’a ayak basan 11’inci kişi oldu.
EUGENE CERNAN: 1934 doğumlu Cernan, Apollo 17 misyonu kapsamında Ay’a ayak basan on ikinci ve son insan oldu. Cernan hâlâ, “Ay’daki son insan” unvanını taşıyor. Cernan’ın hikayesini anlatan “Ay’daki son insan” isimli bir de belgesel bulunuyor. 1972 yılından bugüne Ay’a bir daha insanlı uçuş yapılmadı. Rusya geçen yıl, 2029 yılında Ay’a insanlı uçuş yapmayı planladıklarını duyurmuştu.
