MEHMET DİNÇ, STRAZBURG’TAN YAZDI
Avrupa Parlamentosu Türkiye’nin AB’ye giriş müzakerelerinin dondurulması çağrısında bulunan raporunu 64’e karşı 477 evet oyuyla kabul ederken 97 parlamenter ise çekimser kaldı. Hükümetin tepkisi ise değişmedi “kapağını açmadan iade ediyoruz.”
Müzakerelerin durdurulması için öne sürülen ana gerekçe anayasa değişikliği referandumunun Kopenhag kriterlerine uymaması, güçler ayrılığı ilkesini ortadan kaldırarak tüm gücü tek adamda toplaması. Bunun dışında 3 senedir her oturumda ifade edilen, temel insan hakları ihlalleri, ifade hürriyeti, toplanma hürriyeti, seyahat hürriyeti ve adil yargılama problemleri.
Avrupa Parlamentosu’nun aldığı tavsiye niteliğindeki karar, anayasa referandumunda yapılan değişikliklerin uygulamaya konması halinde yürürlüğe girecek. Bununla birlikte müzakerelerin durdurulabilmesi 28 ülke onayından geçerek AB Komisyonu’nun onaylaması halinde gerçekleşiyor. Kabul edilen rapor, Türkiye ile ticaret, ekonomi, enerji, terörle mücadele, gümrük birliği gibi konularda kuvvetli işbirliğini artırmayı öneriyor. Fakat AB bakanı Ömer Çelik, raporun onaylanmasının hemen ardından yaptığı açıklamada böyle bir işbirliğini ellerinin tersi ile ittiklerini söyledi.
“Vizesiz Avrupa” derken kapılar bir bir kapanıyor
Raporun onaylanmasından daha önemlisi, bölge için model ülke olarak gösterilen, “vizesiz Avrupa” tarihlerinin verildiği Türkiye’den, demokrasi liginde küme düşerek , otoriter rejime doğru ilerleyen bir Türkiye’ye dönüşmesi. Aday ve model ülkeden müzakerelerin dondurulması seviyesine gerilemesi, raporun geçip geçmemesinden çok daha önemli. Nihayetinden AB müzakerelerini başlatan parlamento ayni parlamento, salon aynılar salon. Değişen durum ise Türkiye’nin vizyonu, yönünü Avrupa standartlarında bir demokrasiden, Ortadoğu rejimlerine çevirmesi. 2004’lerde AB’yi alkışlayan da AKP ve Erdoğan’dı, 2017’de raporları iade eden de aynı kişiler.
Hükümetin cevabı gecikmedi, yine aynı cevap “iade ediyoruz”
Son 4 yıldır Avrupa Konseyi, Avrupa Parlamentosu ve anayasal konularda danışma organı olan Venedik Komisyonu’nun raporlarının neredeyse tamamı “aynen iade ediyoruz” cevabını aldı. Hollandalı Katı Piri’nin hazırladığı son rapor da aynı akıbeti yaşadı. AB bakanı Ömer Çelik “Şöyle bir şey söz konusu değil. Türkiye ile AB arasında katılım müzakereleri olmasın, onun yerine ‘terör, göç ya da diğer alanlarda güçlü bir iş birliği’ şeklindeki tekliflerin hepsini elimizin tersiyle itiyoruz. Bu tekliflere kapı açanlar, esasında birilerinin Avrupa projesini baltalamasına da kapı açıyorlar. Bunlar sağlıklı teklifler değil. Katılım müzakerelerini keselim gibi çağrılar gelmesi, son derece yanlıştır. Tarihe kötü bir karar olarak geçecektir. AP’den beklenen demokrasisi saldırıya uğramış bir ülke ile güçlü bir dayanışma içinde olmaktır” ifadelerini kullandı. Erdoğan’dan aşağıya doğru sirayet eden bu tip açıklamalar Türkiye dış politikası veya demokrasisine bir şey katmıyor, sadece iç siyasetin gazını almaya yönelik söylemler.
Yeşillerin Gülen hareketi ile ilgili teklifleri kabul edilmedi, raporla çelişiyor: GÜLEN HAREKETİ’NDE OLMAK SUÇ DEĞİLDİR
Rapora yeşiller grubunun verdiği değişiklik önergeleri kabul görmedi. Yeşiller grubu Gülen hareketi mensuplarının toplu cezalandırmaya maruz kalmaması için, Türkiye’ye iadelerinin yapılmamasını isteyen önerge oylamada kabul edilmedi. Bir taraftan kabul edilen raporda Türkiye’de adalet sisteminin çalışmadığı, herkesin toplu cezalandırmaya maruz kaldığı ifade edilirken, diğer taraftan bu adil olmayan yargıya masum insanları teslim etmek çelişki oluşturuyor. Genel kurul tartışmalarında söz alan yeşiller grubu eşbaşkanı Alman parlamenter Rebecca Harms Gülen hareketi ne yönelik toplu suçlama ve cezalandırmaların kabul edilemez olduğunu söyledi. Harms “Avrupa Parlamentosu Gülen Hareketini hedef alan toplu suçlama veya toplu cezalandırmayı reddetmelidir. Alman Milletvekili olarak benim ülkem bu utanç verici toplu cezalandırmayı Avrupa’da getirdi, dolaysıyla sırf Gülen Hareketiyle alakası olduğu için hiç bir insan cezalandırılamaz. İnsanların toplu cezalandırmaya maruz kalmaması için Türkiye’ye iade edilmemeli. Gazeteciler hapse atıldığında ‘Gazetecilik suç değildi’ demiştik, şimdi de “Gülen hareketinden olmak, okulda çalışmak, üniversitede çalışmak, SUÇ DEĞİLDİR demeliyiz” ifadelerini kullandı.
*******
Karar sonrası Euro tarihin en yüksek seviyesini gördü
AP’nin “Türkiye ile müzakereler dondurulsun” raporunu kabul etmesiyle Euro tüm zamanların rekorunu kırarak 4.1384 lira düzeyine yükseldi.
