Kasım 2018’de İran’a yönelik ekonomik yaptırımları devreye sokan ABD, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu sekiz ülkeye altı aylığına tanıdığı muafiyeti 1 Mayıs’ta sona erdiriyor.
VOA Türkçe’nin haberine göre, söz konusu 8 ülke arasında bulunan Türkiye, yaptırım kararının ardından en uzun sınıra sahip olduğu doğu ve güneydoğu komşusu İran’dan petrol alımını hızla azalttı.
2017 yılında petrol ithalatının yüzde 44’ünü karşıladığı İran’dan ayda ortalama 1 milyon ton ham petrol tedarik eden Türkiye, Aralık 2018’de bu miktarı 100 bin tona kadar düşürdükten sonra, Ocak 2019’da nispi artışa giderek ithalatı 300 bin tona çıkardı.
Mithat Rende: Türkiye büyük zarara uğrar
OECD İcra Komitesi Başkanlığı da yapmış olan Türkiye’nin eski Katar Büyükelçisi Mithat Rende, ABD’nin İran’a tek taraflı yaptırım kararını uluslararası hukuk açısından sorunlu bulurken, sekiz ülke için son kararın en çok Türkiye’yi zarara uğratacağını dile getirdi.
Rende, şu değerlendirmeyi yaptı: “ABD yalnız bizi değil Avrupa’daki Uzakdoğu’daki müttefiklerini epey zor duruma sokmuş oluyor. Ama Tüpraş rafinerileri İran kaynaklı ağır petrolü, petrol üretmeye göre ayarlanmış. Bu tür petrolü Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Libya’dan sağlamak mümkün değil. Onların petrolü daha ince bir tür. İran petrolü alınmaması durumunda maliyetler artacak. Türkiye, gerçekten büyük zarara uğrar.”
İran’la özel bir ticaret mekanizması…
Eski Katar Büyükelçisi, geçen hafta İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif’le yaptığı görüşme sonrası “ABD’ye önümüzdeki süreçte de bu ambargoların yanlış olduğunu anlatmaya devam edeceğiz” diyen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun sözlerine bakarak Türkiye’nin de tıpkı Avrupa Birliği gibi – ‘special purpose vehicule’ da denen- İran’la özel bir ticaret mekanizmasının kurulma çalışmalarını yürüttüğünü düşünüyor.
