Bankalara 290 milyon dolar tutarında kredi taksitini ödeyemeyen ve 2016’yı 724 milyon lira zarar açıklayan Türk Telekom malî darboğazdan çıkmak için mülkiyeti Hazine’ye ait gayrimenkullere göz dikti. Türk Telekom ve PTT arasında imzalanan mukaveleye göre gayrimenkulleri satmak ya da kiraya vermek maksadıyla müşterek yeni bir şirket kurulacak.
Kamuyu Aydınlatma Platformu’na yazılı beyanatta bulunan Türk Telekom idaresi, süslü cümleler kursa da yeni şirketin kuruluş maksadı belli: PTT’yi satış işlemine dahil edip herhangi bir itirazda bulunmasına mâni olmak… Böylece halen tamamı Hazine’ye ait olan bina, arazi ve diğer gayrimenkulün satışı hızlandırılacak. Gayrimenkullerin ekseriyetinin tapusunda PTT’nin de payı var. Satışın bir parçası haline getirilmeseydi PTT işleme itiraz edebilirdi. Artık böyle bir ihtimal kalmadı. Büyük patron mevkiindeki Hazine Müsteşarlığı ise ‘zurnanın son deliği’ muamelesini sineye çekiyor.
ÖZELLEŞTİRİLSE DE MÜLKİYET HAZİNE’DE
Özelleştirme Kanunu gayet berrak. Herhangi bir Kamu İktisadi Teşekkülü (KİT) özelleştirildiğinde mülkiyet Hazine’de kalmakla beraber işletme hakkı muvakkat devredilir. Bu sürenin kaç sene olacağı ihale şartnamesinde belirtilir. İhaleyi alan firma süre bittiğinde KİT’i bütün demirbaşları ile Hazine’ye iade eder. Türk Telekom da 2005’te 21 seneliğine özelleştirilmişti. 2026’da Hazine’ye geçecek. Dolayısıyla o tarihe kadar Hazine’nin kayıtlarında geçen her demirbaşın mesuliyeti işletmeci Suudi Oger Telecom’a aittir.
Gelir görün ki birkaç senedir bakır kablolar satılıyor. Sultan 2. Abdülhamid’den özelleştirme tarihine kadar döşenen bütün kablolar Hazine malı. Satmak için Hazine onayı şart. Onay verildiyse satıştan elde edilen hâsılatın Hazine’ye irat kaydedilmesi lazım. Türkiye’de 160 farklı ebatta 35 milyon kilometre (km) bakır kablo ağı mevcut. En kalın kablonun döşendiği hatta 1 km’de 4 bin 675 kilogram bakır var. Ton fiyatını ortalama 4 bin dolar kabul edelim. Oger Grubu, 1 kilometrelik en kalın kablonun satışından 18 bin dolar kazandı.
BAKIR KABLODAN GELEN 5 MİLYAR DOLAR NEREDE?
35 milyon km’lik bakır kablo ağı dikkate alındığında Oger en az 4-5 milyar dolar hâsılat elde etmiş olmalı. Hazine kayıtlarında geçmediğine göre bu para nerede? Hükümet, Hazine hemen hemen Telekom’un özelleştirme bedeline yakın bir tutarın buhar olup gitmesine daha ne kadar seyirci kalacak? Bir ev sahibi düşünün! Kiracısı, içindeki demirbaşlarla evi sattığı halde ay sonunda banka hesabına kira yatmışsa oralı bile olmuyor!
Şimdi de Telekom’un bina ve arsaları satılacak. Yurt dışından para bulamayınca KİT’leri Varlık Fonu ismi verilen Paralel Hazine’ye devreden hükûmet zordaki Türk Telekom’a can simidi olarak Hazine tapularını atıyor. İdare heyetinde Abdullah Tivnikli ve Yiğit Bulut gibi isimler olunca bu işlemlerin hiçbiri şaşırtıcı gelmiyor. Türkiye’nin hemen her yerinde çok kıymetli arsa, bina ve tesisleri Hazine’ye rağmen kapalı devre ihalelerle satmak kanunlara hiçe saymaktır.
TÜRKSAT FREKANSINI BEDAVA KULLANIYOR
Telekom’a tanınan bu ilk imtiyaz değil. Sayıştay raporlarına geçti. Türk Telekom’un kamuya ait Türksat frekanslarını ücretsiz kullanmasına göz yumuluyor. Hazine’nin sadece bu kalemdeki 11 senelik kaybı 2 milyar TL’yi buluyor. Oger, Telekom hisselerini rehin gösterip 4,5 milyar dolar tutarında kredi aldı. Mamafih bunu ödeyemiyor. Rehin hisseleri kurtarmak maksadıyla yine Hazine’ye ait malları satıyor. Ne âlâ! Mal Hazine’nin. O malın kefaleti ile kredi al. Ödeyemeyince yine Hazine’nin mallarını satışa çıkar.
Tıpkı günlük 40 bin araba geçiş garantisi verilen Osman Gazi Köprüsü’nde açığı vatandaşın vergileri ile kapattıkları gibi Türk Telekom’da da Oger’in borcunu Hazine’den karşılıyorlar. Osman Gazi Köprüsü’nde sadece 50 günde 225 milyon lira vatandaşın cebinden çıktı. Köprüden geçse de ateş pahası geçmese de… Çanakkale Boğazı’nda inşa edilecek köprüde de İstanbul’da 3. Havalimanı’nda farklı bir netice beklenmiyor. Hükümetin gözde işadamları haricinde kazananı olmayan projelerin milletin sırtına yüklediği maliyetin altından kalkılması mümkün değil.
Velhasıl Türk Telekom’da olup bitenler herkesi yakından alakadar ediyor. Muhalefet bu mevzuya dikkat kesilmeli. Oger Grubu, bakır kablo ve gayrimenkul satışını yapacaksa bu yolla elde edeceği kazancı kuruşu kuruşuna Hazine’ye teslim etmeli. Aksi takdirde bu işlemlerin her safahatı er ya da geç mahkemelere intikal edecektir.
